(એજન્સી) તા.૬
યુદ્ધગ્રસ્ત ગાઝા પર કબજો મેળવ્યા પછી અને પેલેસ્ટીનીઓને અન્યત્ર વસવાટ કર્યા પછી ‘મધ્ય પૂર્વનો રિવેરા’ બનાવવાની પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની યોજનાએ ઈઝરાયેલ-પેલેસ્ટીની સંઘર્ષ અંગેની અમેરિકન નીતિને ઉથલાવી દીધી છે અને વ્યાપક ટીકાને વેગ આપ્યો છે. ન્યૂ યોર્કના પૂર્વ પ્રોપર્ટી ડેવલપર ટ્રમ્પના આઘાતજનક પગલાને પ્રાદેશિક પાવરહાઉસ સઉદી અરેબિયા સહિતની આંતરરાષ્ટ્રીય શક્તિઓ દ્વારા સખત ટીકા કરવામાં આવી છે, જે ટ્રમ્પ ઇઝરાયેલ સાથે સંબંધો સ્થાપિત કરવાની આશા રાખે છે પરંતુ જેણે આ યોજનાને સંપૂર્ણ રીતે નકારી કાઢી છે. તુર્કીએ દરખાસ્તને ‘અસ્વીકાર્ય’ ગણાવી અને ફ્રાન્સે જણાવ્યું કે તેનાથી મધ્ય પૂર્વને અસ્થિર કરવાનું જોખમ છે. રશિયા, ચીન, જર્મની, સ્પેન, આયર્લેન્ડ અને બ્રિટને દેશોએ જણાવ્યું કે તેઓ દાયકાઓથી આ ક્ષેત્રમાં વોશિંગ્ટનની નીતિનો પાયાનો આધાર બનેલા દ્વિ-રાજ્ય ઉકેલને સમર્થન આપવાનું ચાલુ રાખશે, જે મુજબ ગાઝા કબજો કરેલા વેસ્ટ બેંક સહિત ભાવિ પેલેસ્ટીની રાજ્યનો ભાગ બનશે. તેમની પ્રથમ મુખ્ય મધ્ય પૂર્વ નીતિની જાહેરાતમાં ટ્રમ્પે જણાવ્યું કે તેઓ એક એવો રિસોર્ટ બનાવવાની કલ્પના કરે છે જ્યાં આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય સુમેળમાં રહી શકે. આ ૧૫ મહિનાથી વધુ ઇઝરાયેલી બોમ્બમારો પછી આવે છે, જેણે નાના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારને તબાહ કર્યો છે અને પેલેસ્ટીની આંકડાઓ અનુસાર ૪૭,૦૦૦થી વધુ લોકો મૃત્યુ પામ્યા છે. ટ્રમ્પના જમાઈ અને પૂર્વ સહાયક જેરેડ કુશનરે ગયા વર્ષે ગાઝાને ‘મૂલ્યવાન’ દરિયાકાંઠાની સંપત્તિ તરીકે વર્ણવ્યું હતું. મંગળવારે વ્હાઇટ હાઉસમાં ઇઝરાયેલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતાન્યાહૂનું સ્વાગત કરતાં ટ્રમ્પે જણાવ્યું કે તેઓ ગાઝામાંથી પેલેસ્ટીનીઓને કાયમી ધોરણે એવા સ્થળોએ પુનઃસ્થાપિત કરવાના પ્રયાસને સમર્થન આપશે જ્યાં તેઓ હિંસાથી ડર્યા વિના રહી શકે અને તેઓ અને તેમની ટીમ જોર્ડન, ઇજિપ્ત અને અન્ય પ્રાદેશિક દેશો સાથે શક્યતા અંગે ચર્ચા કરી રહ્યા છે. એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં ટ્રમ્પે જણાવ્યું કે જોર્ડનના રાજા અબ્દુલ્લાહ અને ઇજિપ્તના રાષ્ટ્રપતિ અબ્દુલ ફતાહ અલ-સીસી તેમની અસ્વીકાર છતાં આ વિચાર માટે ખુલ્લા છે, તેમણે ઉમેર્યું કે તેઓ ‘તેમના હૃદય ખોલશે અને અમને આ કરવા માટે જે પ્રકારની જમીનની જરૂર છે તે આપશે અને લોકો સુમેળ અને શાંતિથી જીવી શકે.’ આ અનૌપચારિક દરખાસ્તને કારણે મધ્ય પૂર્વ અને સમગ્ર વિશ્વમાં રાજદ્વારી ઉથલપાથલ સર્જાઈ ગઈ. ચીને જણાવ્યું કે તે પેલેસ્ટીનીઓના બળજબરીથી સ્થાનાંતરણનો વિરોધ કરે છે, જેમાં જણાવવામાં આવ્યું કે ગાઝાના લોકોનું બળજબરીથી વિસ્થાપન એ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ગંભીર ઉલ્લંઘન છે, પેલેસ્ટીનીઓની કાયદેસરની આકાંક્ષાઓ પર હુમલો કરશે અને પ્રદેશને અસ્થિર કરશે, ‘આવો કોઈપણ વિચાર પ્રદેશમાં આગ ભડકાવવા માટે સક્ષમ છે.’ તેમણે જણાવ્યું કે હમાસ ઇઝરાયેલ સાથે યુદ્ધવિરામ કરાર માટે પ્રતિબદ્ધ છે અને ‘મંત્રણાના બીજા તબક્કાની સફળતા સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે.’ ક્રેમલિને બુધવારે જણાવ્યું કે રશિયા માને છે કે મધ્ય પૂર્વમાં સમાધાન ફક્ત બે રાજ્યોના ઉકેલના આધારે જ શક્ય છે, જ્યારે સ્પેનના વિદેશ મંત્રી જોસ મેન્યુઅલ આલ્બેરેસે જણાવ્યું કે ‘ગાઝા ગાઝાની ભૂમિ છે અને તેઓએ પેલેસ્ટીનમાં રહેવું જોઈએ.’