(એજન્સી) લખનઉ, તા.૩
બલરામપુર ગાર્ડનમાં આયોજિત ૨૧મા રાષ્ટ્રીય પુસ્તક મેળામાં માનવીય અને સમતાવાદી સમાજના નિર્માણના ઉદ્દેશ્ય સાથે લખાઈ રહેલા દલિત સાહિત્યની ઝલક પણ જોવા મળી હતી. મેળાના અનેક સ્ટોલ પર બૌદ્ધ અને દલિત સાહિત્ય પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ છે. બહુજન સાહિત્યના સ્ટોલમાં ૧૮૭૩માં પ્રકાશિત થયેલા જ્યોતિબા ફૂલેના પુસ્તક ગુલામગીરીની નવી આવૃત્તિ છે, જ્યારે હર ઘર અભિયાન હેઠળ ડૉ. એમ.એલ. પરિહારના હર ઘર સંવિધાન, હર ઘર ગૌતમ બુદ્ધ અને હર ઘર આંબેડકર જેવા પુસ્તકો ઓછા ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે. અહીં ભારતના બંધારણના પુસ્તકની સાથે ધમ્મપદ પુસ્તક પણ ભેટમાં આપવામાં આવી રહ્યું છે. પુસ્તક પ્રેમી બાલકૃષ્ણ રાવતે ગૌતમ પ્રકાશનના સ્ટોલ પરથી કોંગ્રેસ અને ગાંધીજીએ અસ્પૃશ્યો માટે શું કર્યું સહિતના પુસ્તકો ખરીદ્યા હતા. આ સ્ટોલમાં સામાજિક ક્રાંતિના મહાનાયક, મહાન પુરૂષોના અમૂલ્ય શબ્દો, બહુજન સાહિત્ય કોશ, ભારતીય સંગીત અને કલાના પિતા, દલિત પછાત અને શ્યામ બિહારી વર્માના સત્ય અસત્ય જેવા પુસ્તકો પણ વાચકોનું ધ્યાન ખેંચી રહ્યા છે. સમ્યક પ્રકાશનના સ્ટોલમાં મહારાજ બિજલી પાસીની ઈતિહાસ, જનનાયક કર્પૂરી ઠાકુર, બહુજન વીરાંગનાન, ભારતની પ્રાચીન ભૂગોળ, ફૂલણ દેવી, જાતિની વસ્તી ગણતરીનું સત્ય, સમ્રાટ અશોકનો સાચો ઇતિહાસ, હિન્દી દલિત સાહિત્યમાં માનવ મુક્તિની કલ્પના જેવા પુસ્તકો પણ છે. મેળાના સાહિત્યિક મંચ પર બોધરસ પ્રકાશન વતી લેખક આશુતોષ સિંહે અમિત તિવારીના પુસ્તક બંકુ અને શ્વેતા ઉપાધ્યાયના પુસ્તક કવિતા સી લડકી ઔર નિબંધ સા લડકાનું વિમોચન કર્યું. મંજુષા પરિષદ દ્વારા ડો.અમિતા દુબેની અધ્યક્ષતામાં અને કુમાર તરાલના નિર્દેશનમાં સારસ્વત સન્માન સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. સમારોહમાં પ્રો.હરિશંકર મિશ્રાને ડો.સરલા શુક્લા સ્મૃતિ સન્માન અને અલ્કા પ્રમોદને માનસ મંજુષા સન્માનથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
આ પ્રસંગે વિજય કુમાર ત્રિપાઠી અને અપૂર્વ અવસ્થીની ઉપસ્થિતિમાં ડો.મંજુ શુક્લાના પુસ્તક જનમે હૈં રઘુવર અવધ માનું વિમોચન કરવામાં આવ્યું હતું. અભિવ્યક્તિ સંસ્થા દ્વારા આ વર્ષે પ્રકાશિત થયેલ સાહિત્યકારોના સંયુક્ત વાર્તા સંગ્રહ અમૃત મંથનનું પણ વિમોચન કરવામાં આવ્યું હતું. વસુંધરા ફાઉન્ડેશન દ્વારા ભારતના બે પ્રણેતા મહાત્મા ગાંધી અને લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી વિષય પર પદ્મશ્રી ડો. વિદ્યા બિંદુ સિંઘની અધ્યક્ષતામાં રાકેશ શ્રીવાસ્તવના સહયોગથી સેમિનારનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. અખિલેશ શ્રીવાસ્તવ ચમન, આનંદવર્ધન સિંહ, કવિ નરેશ સક્સેના અને પત્રકાર સુધીર મિશ્રાએ પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા હતા. ગાંધી જયંતિની પૂર્વ સંધ્યાએ પ્રકાશન વિભાગ વતી ગદ્ધધર અભ્યુદય પ્રોજેક્ટ રામકૃષ્ણ મઠના ૩૨ બાળકોએ મેળા પરિસરમાં સફાઈ અભિયાન હાથ ધરીને સ્વચ્છતાનો સંદેશ આપ્યો હતો. જ્યોતિ કિરણની મદદથી સ્ડ્ઢછ ડાન્સ એકેડમીના આસ્થા, માહી, મીનાક્ષી, શિખા, પાયલ, મોની મિશ્રા અને નીતિને નેનો વાલેને જેવા ગીતો પર ડાન્સ રજૂ કર્યો હતો. સાંજે વિઝન કેર દ્વારા ઉદ્યોગ સાહસિકતાની તકો અંગે સેમિનારનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
