નવી કર વ્યવસ્થાના સ્લેબમાં સુધારો, સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શન રૂા.૫૦,૦૦૦થી વધારી ૭૫,૦૦૦ કરાયું

ઇન્ટર્નશીપ કરતાં યુવાનોને દર મહિને ૫૦૦૦ અપાશે
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે તેમના બજેટ ભાષણમાં કહ્યું હતું કે, ‘સરકાર આગામી પાંચ વર્ષમાં ટોપ-૫૦૦ કંપનીઓમાં એક કરોડ યુવાનોને ઇન્ટર્નશિપની તક આપશે. આ ઇન્ટર્નશિપ ૧૨ મહિના માટે હશે. આમાં યુવાનોને વ્યવસાયના વાસ્તવિક વાતાવરણને જાણવાની અને વિવિધ વ્યવસાયોના પડકારોને જાણવાની તક મળશે. આ અંતર્ગત યુવાનોને દર મહિને ૫૦૦૦ રૂપિયાનું ભથ્થું પણ આપવામાં આવશે. આટલું જ નહીં તેમને છ હજાર રૂપિયા એકસાથે મદદ તરીકે આપવામાં આવશે. કંપનીઓએ તેમની કોર્પોરેટ સામાજિક જવાબદારીના ભાગરૂપે તાલીમ ખર્ચ અને ૧૦ ટકા ઇન્ટર્નશિપ ખર્ચ સહન કરવો પડશે.

(એજન્સી) નવી દિલ્હી, તા.૨૩
નવી કર વ્યવસ્થામાં સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શન રૂા.૫૦,૦૦૦થી વધારીને રૂા.૭૫,૦૦૦ કરવામાં આવશે તેમ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે ૨૦૨૪ના કેન્દ્રીય બજેટની જાહેરાત કરતાં જણાવ્યું હતું. સીતારમણે નવી વ્યવસ્થામાં ટેક્સ સ્લેબમાં સુધારાની પણ જાહેરાત કરી હતી. પરિણામે નાણામંત્રીએ સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે, પગારદાર કર્મચારીઓ નવા શાસનમાં રૂા.૧૭,૫૦૦ જેટલી બચત કરી શકે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, તે પગારદાર વ્યક્તિઓને ઉચ્ચ કર બચત અને વધુ નિકાલજોગ આવક પ્રદાન કરશે.
નવી કર વ્યવસ્થાના સ્લેબ
૧. રૂા.૩ લાખ સુધીની આવક – શૂન્ય
૨. રૂા.૩ લાખથી રૂા.૬ લાખ – ૫ ટકા
૩. રૂા.૬ લાખથી રૂા.૯ લાખ – ૧૦ ટકા
૪. રૂા.૯ લાખથી રૂા.૧૨ લાખ – ૧૫ ટકા
૫. રૂા.૧૨ લાખથી રૂા.૧૫ લાખ – ૨૦ ટકા
૬. રૂા.૧૫ લાખથી વધુ – ૩૦ ટકા
સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનમાં વધારો બજેટ ભાષણ પહેલા સૌથી વધુ અપેક્ષિત હતો. ઉદ્યોગના નિષ્ણાતોએ અનુમાન લગાવ્યું હતું કે, આ બમણું થઈને રૂા.૧,૦૦,૦૦૦ થઈ શકે છે પરંતુ સીતારમણ થોડી ઓછી પડતી જાહેરાત કરી હતી. આ ઉપરાંત પેન્શનરો માટે ફેમિલી પેન્શન પરની કપાત રૂા.૧૫,૦૦૦થી વધારીને રૂા.૨૫,૦૦૦ કરવામાં આવશે. આ ફેરફારો લગભગ ચાર કરોડ પગારદારો અને પેન્શનરો માટે રાહત લાવશે એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. આવકવેરા સ્લેબમાં ફેરફાર જૂના અને નવામાં સીતારમણના ભાષણની આગળ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યા હતા કારણ કે, દેશના વિશાળ મધ્યમ વર્ગે કરના બોજમાંથી રાહત મેળવવા માટે માંગ કરી હતી. વચગાળાના બજેટમાં મધ્યમ વર્ગ માટે થોડી રાહત હતી જેમાં ૨૦૨૪-૨૫ માટે કુલ કર આવક રૂા.૩૮.૩૧ લાખ કરોડની ધારણા કરી હતી જે છેલ્લા નાણાકીય વર્ષમાં ૧૧.૪૬ ટકાની વૃદ્ધિ હતી તેથી મંગળવારે તમામની નજર નાણામંત્રી પર હતી. જો કે, સીતારમણે બંધાઇને ચાલવું પડ્યું કારણ કે, તેઓ વૃદ્ધિને ઉત્તેજીત કરવા અને રાહત આપવા માટે જુએ છે. બીજી મોટી અપેક્ષા મુક્તિ મર્યાદામાં વધારો કરવાની હતી. નવી વ્યવસ્થા હેઠળ વાર્ષિક રૂા.૩ લાખથી ઓછી કમાણી કરનારાઓને ટેક્સ ભરવામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. એવી અટકળો હતી કે આને વધારીને રૂા.૫ લાખ કરી શકાય છે. જો કે, આવી કોઈ જાહેરાત કરવામાં આવી ન હતી. જૂની વ્યવસ્થા હેઠળ ટેક્સ સ્લેબ માટે પણ કોઈ ફેરફારની જાહેરાત કરવામાં આવી ન હતી. આ એવી અટકળો વચ્ચે છે કે, સરકાર આવતા વર્ષ માટે આ વિકલ્પને દૂર કરવાની યોજના ધરાવે છે. આવકવેરા વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર નેટ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શનમાં અગાઉના સમાન સમયગાળાની સરખામણીએ આ નાણાકીય વર્ષના ૧૧ જુલાઈ સુધીમાં મજબૂત ૧૯.૫ ટકાની વૃદ્ધિ થઈ રૂા.૫.૭૪ લાખ કરોડ થઈ છે.
કેપિટલ ગેન્સ ટેક્સ : અમુક નાણાકીય અસ્કયામતો પર ટૂંકા ગાળાના લાભો પર ૨૦ ટકાના દરે કર લાગશે જ્યારે લાંબા ગાળાના લાભો (તમામ નાણાકીય અને બિન-નાણાકીય અસ્કયામતો પર) પર ૧૨.૫ ટકા ટેક્સ લાગશે. ઉપરાંત એક વર્ષથી વધુ સમયથી રાખવામાં આવેલી લિસ્ટેડ નાણાકીય અસ્કયામતોને લાંબાગાળાના તરીકે ફરીથી વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે.
એન્જલ ટેક્સ નાબૂદ : સ્ટાર્ટ-અપ ઇકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે રોકાણકારોના તમામ વર્ગો માટે એન્જલ ટેક્સ નાબૂદ કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી. જો જારી કરાયેલા શેરની કિંમત કંપનીના વાજબી બજાર મૂલ્ય કરતાં વધુ જોવામાં આવે તો ભારતીય રોકાણકાર પાસેથી અનલિસ્ટેડ કંપનીઓ દ્વારા શેરના ઈશ્યુ દ્વારા એકત્ર કરાયેલી મૂડી પર એન્જલ ટેક્સ વસૂલવામાં આવે છે. વધારાની વસૂલાત આવક તરીકે ગણવામાં આવે છે અને તે મુજબ કર લાદવામાં આવે છે.
અન્ય કર : સીતારમણે દેશમાં ક્રુઝ પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દેશમાં સ્થાનિક ક્રૂઝનું સંચાલન કરતી વિદેશી શિપિંગ કંપનીઓ માટે સરળ ટેક્સ શાસનનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
ટેક્સ કાયદાઓની સમીક્ષા : નાણામંત્રીએ ૧૯૬૧ના આવકવેરા કાયદાની વ્યાપક સમીક્ષાની જાહેરાત કરી હતી જે તેને વાંચવા અને સમજવામાં સરળ બનાવશે અને અનિશ્ચિતતા અને મુકદ્દમાની સંભાવનાને ઘટાડશે. જે છ મહિનામાં પૂર્ણ થશે. આ ઓવરઓલના ભાગરૂપે સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે, કર સત્તાવાળાઓ આકારણી સમાપ્ત થયાના ત્રણ વર્ષમાં અને જો બચેલી આવક રૂા.૫૦ લાખ અને તેથી વધુ હોય તો જ આકારણીઓ ફરીથી ખોલી શકે છે. તે પછી પણ સર્ચ કેસની સમય મર્યાદા સર્ચના વર્ષ પહેલાં ૧૦ વર્ષથી ઘટાડીને છ વર્ષ કરવાની છે. તેમણે કહ્યું કે, ‘સખાવતી સંસ્થાઓ, ટીડીએસ દરનું માળખું, પુનઃ મૂલ્યાંકન અને શોધની જોગવાઈઓ અને મૂડી લાભ કરવેરા માટેની જોગવાઈઓને સરળ બનાવી ફાયનાન્સ બિલમાં શરૂઆત કરાઇ રહી છે.’ દરખાસ્ત મુજબ ચેરિટી માટે બે ટેક્સ મુક્તિ પ્રણાલીઓને એકમાં મર્જ કરવામાં આવશે.

મોદી ૩.૦ના પ્રથમ બજેટમાં શું સસ્તું-શું મોંઘું થશે ?

કેન્દ્રીય બજેટ ૨૦૨૪-૨૫માં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા કસ્ટમ ડ્યુટીમાં કાપની જાહેરાત સાથે આયાતી મોબાઈલ ફોન, કેન્સરની અમુક દવાઓ અને તબીબી ઉપકરણો સાથે સોનું, ચાંદી અને અન્ય કિંમતી ધાતુઓ સસ્તી થવાની તૈયારી કરાઈ છે. જો કે, આયાતી ગાર્ડન અમ્બ્રેલ્સ અને લેબોરેટરી કેમિકલ જેવી કેટલીક વસ્તુઓ પણ બેઝિક કસ્ટમ ડ્યુટીમાં વધારાને કારણે મોંઘી થવાની તૈયારીમાં છે.
કઈ વસ્તુ સસ્તી થઈ રહી છે :-
(એ) સસ્તું : સોનાની પટ્ટી અને ડોર, ચાંદીની પટ્ટી અને ડોર, પ્લેટિનમ, પેલેડિયમ, ઓસ્મિયમ, રૂથેનિયમ અને ઇરિડિયમ, કિંમતી ધાતુઓના સિક્કા, કેન્સરની દવાઓ જેવી કે ટ્રાસ્ટુઝુમાબ ડેરક્સટેકન, ઓસિમેર્ટિનિબ, દુર્વાલુમબ.
તબીબી સાધનો : ઓર્થોપેડિક પ્રત્યારોપણના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે તમામ પ્રકારની પોલિઇથિલિન, તબીબી, સર્જિકલ, ડેન્ટલ અથવા વેટરનરી ઉપયોગ માટે એક્સ-રે મશીનોના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે એક્સ-રે ટ્યુબ, મેડિકલ, સર્જિકલ, ડેન્ટલ અથવા વેટરનરી ઉપયોગ માટે એક્સ-રે મશીનના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે ફ્લેટ પેનલ ડિટેક્ટર (સિન્ટિલેટર સહિત).
મોબાઇલ ફોન : આયાત કરેલ સેલ્યુલર મોબાઇલ ફોન, સેલ્યુલર મોબાઈલનું ચાર્જર/એડેપ્ટર, સેલ્યુલર મોબાઇલ ફોનની પ્રિન્ટેડ સર્કિટ બોર્ડ એસેમ્બલી (PCBA). સૌર કોષો અથવા સૌર મોડ્યુલોના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે નિર્દિષ્ટ મૂડી માલ અને આવા કેપિટલ ગુડ્‌સના ઉત્પાદન માટેના ભાગો.
ઉપરાંત શિયા બદામ, જળચર ખોરાકના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે માછલીનું લિપિડ તેલ, જળચર ખોરાકના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે ક્રૂડ ફિશ ઓઈલ, કુદરતી ગ્રેફાઇટ, તમામ પ્રકારની કુદરતી રેતી, ક્વાર્ટઝ, ક્રિટિકલ મિનરલ્સ, લિથિયમ કાર્બોનેટ, લિથિયમ ઓક્સાઇડ અને હાઇડ્રોક્સાઇડ, પોટેશિયમ નાઈટ્રેટ્‌સ, સ્ટીલ ક્ષેત્રે ફેરો નિકલ અને બ્લીસ્ટર કોપર, ટેક્સટાઇલ અને લેધર સેક્ટરમાં સ્પાન્ડેક્સ યાર્નના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગ માટે મિથાઈલીન ડિફેનાઈલ ડી-આઈસોસાયનેટ (MDI).
(બી) મોંઘા : પોલી વિનાઇલ ક્લોરાઇડ (PVC) ફ્લેક્સ ફિલ્મો (PVC) ફ્લેક્સ બેનર અથવા ઁફઝ્ર ફ્લેક્સ શીટ્‌સ તરીકે પણ ઓળખાય છે), ગાર્ડન છત્રીઓ, પ્રયોગશાળા રસાયણો, સૌર કોષો અથવા સૌર મોડ્યુલોના ઉત્પાદન માટે સૌર કાચ, સૌર કોષો અથવા સૌર મોડ્યુલોના ઉત્પાદન માટે ટીન કરેલ કોપર ઇન્ટરકનેક્ટ.