(એજન્સી) નવી દિલ્હી, તા.૧૬
૧૮ મી લોકસભાના ઉદ્ઘાટન સત્ર દરમિયાન શાસક પક્ષ અને વિપક્ષી બેન્ચમાં જે વાતાવરણ હતું તે સ્પષ્ટપણે નીચલા ગૃહની રચનામાં ફેરફારને પ્રતિબિંબિત કરે છે. છેલ્લા ૧૦ વર્ષથી સંખ્યાત્મક રીતે મજબૂત શાસક વ્યવસ્થાના અંતમાં હોવાના કારણે, લડાયક વિરોધ પક્ષોએ તેમની સુધારેલી બેન્ચ સ્ટ્રેન્થથી વિશ્વાસ મેળવ્યો, અને સ્પષ્ટ કર્યું કે તેઓ હવે આગળ ધકેલવામાં આવશે નહીં. રાષ્ટ્રપતિના આભાર પ્રસ્તાવ પર ચર્ચા દરમિયાન નવનિયુક્ત વિપક્ષના નેતા રાહુલ ગાંધીના જ્વલંત ભાષણથી આ સ્પષ્ટ થયું હતું. જ્યારે વિપક્ષો ઉદાસીન હતા, ત્યારે શાસક પક્ષના સભ્યો નિશ્ચિતપણે સૂચિવિહીન દેખાયા હતા. લોકસભામાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના આગમન પર મોદી, મોદીના નારા અગાઉના સત્રોની તુલનામાં તુલનાત્મક રીતે નબળા હતા. તેવી જ રીતે, રાહુલ ગાંધીને ટ્રેઝરી બેન્ચોમાંથી ન્યૂનતમ વિક્ષેપો સાથે તેમનો પક્ષ રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જે ભૂતકાળ કરતાં એક વિશાળ ફેરફાર છે. અને ફરીથી જ્યારે વડા પ્રધાને રાહુલ ગાંધીને ઠપકો આપવા દરમિયાનગીરી કરી ત્યારે ભાજપના સભ્યોએ તેમને સમર્થન આપવા જોડાયા નહોતા.જ્યારે તેમના વરિષ્ઠ પક્ષના નેતાઓએ વિપક્ષને મુક્ત રીતે ચલાવવાની મંજૂરી આપીને ગૃહ છોડી દીધું ત્યારે ભાજપની બેન્ચોએ કાર્યવાહીમાં રસ ગુમાવ્યો. લોક જનશક્તિ પાર્ટીના નેતા ચિરાગ પાસવાન સિવાય બીજેપીના સાથી પક્ષોને વધુ પડતા સમર્થનાત્મક નિવેદનો આપતા સાંભળવામાં આવ્યા ન હતા.
સારી રીતે વાકેફ છે કે બંધારણમાં સુધારો કરવાની ભાજપની દરખાસ્ત પર તેની ચૂંટણી ઝુંબેશ મતદારો, ખાસ કરીને દલિતો સાથે પડઘો પાડે છે, કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળનું ઈન્ડિયા ગઠબંધને ૧૮ મી લોકસભાના પ્રથમ સત્રમાં જોવા મળ્યા મુજબ આ મુદ્દા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે. વિપક્ષે સંવિધાન ખતરે મેં હૈ નેરેટિવને દલિત નિવેદનો સુધી લંબાવીને અનુસૂચિત જાતિઓને તેના ગણમાં લાવવાની યોજના બનાવી છે. આ કારણે જ કોંગ્રેસ અને સમાજવાદી પાર્ટીએ તેના દલિત સભ્યો – કે. સુરેશ અને અવધેશ પ્રસાદને લોકસભામાં ગૌરવની જગ્યા આપી. જ્યારે શ્રી સુરેશને લોકસભા અધ્યક્ષ પદ માટે સંયુક્ત વિપક્ષના ઉમેદવાર તરીકે ઉભા કરવામાં આવ્યા હતા, તે જ્યારે પણ ચૂંટણીની સૂચના આપવામાં આવે ત્યારે ડેપ્યુટી સ્પીકરના પદ માટે શ્રી પ્રસાદને મેદાનમાં ઉતારવાની યોજના ધરાવે છે. દલિત હોવા ઉપરાંત, શ્રી પ્રસાદે અયોધ્યામાં ભાજપને હરાવ્યો, જે ફૈઝાબાદ લોકસભા મતવિસ્તારનો ભાગ છે. બંધારણ પર વિપક્ષના સતત ધ્યાનથી ભાજપ સ્પષ્ટપણે નારાજ છે. તેથી, તે આશ્ચર્યજનક નથી કે રાષ્ટ્રપતિના સંબોધન અને સંસદમાં ચર્ચા માટે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના જવાબો એ વાત પર લંબાણપૂર્વક રહે છે કે કટોકટી દરમિયાન કોંગ્રેસે બંધારણને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડ્યું હતું.
ઝારખંડ મુક્તિ મોરચાના નેતા હેમંત સોરેનનો જેલમાંથી મુક્ત થવા પર પક્ષના સાથી ચંપાઈ સોરેન પાસેથી મુખ્યમંત્રી પદ પર ફરીથી દાવો કરવાનો નિર્ણય સંપૂર્ણપણે અણધાર્યો ન હતો, જોકે રાજ્યના દરેકને આ વિકાસની તીવ્ર ગતિથી આશ્ચર્ય થયું હતું. ત્નસ્સ્ના એક વિભાગે જણાવ્યું હતું કે, હેમંત સોરેન આગામી વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા ફરીથી કાર્યભાર સંભાળે તે જરૂરી છે કારણ કે તેમની પાસે પક્ષના આધારને વિસ્તૃત કરવા માટેનું કદ અને પ્રોફાઇલ છે, ખાસ કરીને કારણ કે લોકસભાની ચૂંટણીએ દર્શાવ્યું હતું કે, પક્ષ આદિવાસી ભાગ સુધી મર્યાદિત છે. જેએમએમ બધી અનામત બેઠકો- ડુમકા, રાજમહેલ અને સિંઘભૂમમાં વિજયી બન્યું. પરંતુુ, તે સખાવતી સમજૂતી છે. અન્ય કારણ એ છે કે જો ચંપાઈ સોરેન મુખ્ય મંત્રી તરીકે રહે તો, જો ત્નસ્સ્ વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં સારું પ્રદર્શન કરે તો તેમને બરતરફ કરવું અશક્ય હશે કારણ કે પક્ષની જીતનો શ્રેય તેમને આપવામાં આવશે.બધાની નજર હવે ચંપાઈ સોરેન પર છે. શું તે આ નિર્ણયને ચૂપચાપ સ્વીકારશે કે ત્નસ્સ્ માટે મુશ્કેલી ઊભી કરશે.
રાજ્યસભાની ઘણી બેઠકો ખાલી પડવાથી, કોંગ્રેસ પાર્ટીનો સંદેશાવ્યવહાર વિભાગ ઉત્તેજનાથી છવાઈ ગયો છે કારણ કે આ વિભાગમાંથી એક વ્યક્તિને ઉપલા ગૃહમાં જગ્યા મળવાની સંભાવના છે.રાષ્ટ્રીય પ્રવક્તા પવન ખેરા અને તેમના સહયોગી સુપ્રિયા શ્રીનાતે રેસમાં હોવાનું કહેવાય છે. જ્યારે નિરાશ શ્રી ખેરાએ ભૂતકાળમાં ટિપ્પણી કરી હતી કે તેમની તપસ્યા માં કદાચ કંઈક અભાવ છે,જે તેમણે પસંદગી માટે કરી હતી, ત્યારે સુપ્રિયા એક મજબૂત દાવેદાર હોવાનું કહેવાય છે કારણ કે તેમણે ચૂંટણી દરમિયાન સંભાળેલ સોશિયલ મીડિયા ઝુંબેશોએ મોટી અસર કરી હતી. તે જાણીતું છે કે ખેરા અને સુપ્રિયા બરાબર શ્રેષ્ઠ મિત્રો નથી, કર્ણાટકના નેતા એલ. હનુમંતૈયા જેવા અન્ય લોકો છે જેઓ આશા રાખે છે કે ખેરા અને સુપ્રિયા વચ્ચેની દુશ્મનાવટ તેમના ફાયદા માટે કામ કરશે.
જો કે વાયનાડ પેટાચૂંટણીની હજુ સુધી સૂચના આપવામાં આવી નથી, કોંગ્રેસે પહેલેથી જ જાહેરાત કરી દીધી છે કે રાહુલ ગાંધી દ્વારા ખાલી કરાયેલા લોકસભા ક્ષેત્રમાં પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાને મેદાનમાં ઉતારશે. આ પગલાથી અન્ય રાજકીય પક્ષો મુશ્કેલીમાં મુકાઈ ગયા છે. કેરળમાં કોંગ્રેસ પાર્ટીના મુખ્ય રાજકીય પ્રતિસ્પર્ધી ડાબેરી મોરચાએ નક્કી કરવાનું છે કે તેણે મજબૂત ઉમેદવારને નામાંકિત કરવો જોઈએ કે કેેેમ. સીપીઆઈએ તાજેતરની લોકસભા ચૂંટણીમાં રાહુલ ગાંધી સામે તેના વરિષ્ઠ નેતા એની રાજાને ઊભા રાખ્યા, સુનિશ્ચિત કરીને કે ડાબેરી પક્ષ અને કોંગ્રેસ મેદાનમાં મુખ્ય ખેલાડીઓ છે જેમાં ભાજપ માટે કોઈ સ્થાન નથી. એવું સૂચન કરવામાં આવી રહ્યું છે કે પ્રિયંકા સામે લડવા માટે એક મહિલા ઉમેદવારનું નામ આપવામાં આવે પરંતુ આ દરખાસ્ત આંતરિક પ્રતિકારનો સામનો કરી રહી છે કારણ કે મહિલાઓને લાગે છે કે તેઓને ઉમેદવાર તરીકે જોવામાં આવતા નથી અને તેમને એવા મતવિસ્તારમાં ઉતારવામાં આવે છે જ્યાં પક્ષ જીતવાની અપેક્ષા રાખતો નથી.