MuslimSpecial Articles

કર્ણાટકનોહિજાબનોમુદ્દો : પસંદગીનાઅધિકારપરએકનાજુકશાસનનોતાજેતરનોહુમલો

મારીદાદી૬૦વર્ષનાહતાજ્યારેતેમણેહિજાબપહેરવાનુંશરૂકર્યું. ત્યાંસુધીતેણીએસાડીપહેરીહતીકારણકેમારાદાદાઆધુનિકમુસ્લિમપરિવારનાહતાપરંતુતેમનામૃત્યુપછી, તેણીએઅમનેજાહેરકર્યુંકેતેણીઇચ્છેતેમકરવાજઈરહીછે. કદાચતેણીઆનિર્ણયકરવામાંરાહતઅનુભવીહતી, કદાચતેણીબાબરીમસ્જિદનાધ્વંસપછીભારતમાંમુસ્લિમસમુદાયોનેપ્રભાવિતકરનારઓળખનાદાવાનેપ્રતિસાદઆપીરહીહતી. કદાચતેણીદાદાનામૃત્યુનેકારણેતેમનાપોતાનામૃત્યુવિશેસભાનહતીઅનેતેજાતેજયોગ્યકરવામાંગતીહતી. જ્યારેઆબન્યુંત્યારેહું૧૩વર્ષનીહતીઅનેઘટનાઓનાઆવળાંકપરહુંચોંકીગઇ. અહીંમારીદાદીહિજાબપસંદકરવાનાતેમનાવ્યક્તિગતઅધિકારનોઉપયોગકરીરહીહતી. વ્યક્તિગતપસંદગીનોઆદાવોનારીવાદનોઆખોમુદ્દોહતોતેમારાકિશોરવયનામગજમાંપણસ્પષ્ટહતું, પરંતુશુંતેનોઅર્થએથયોકેમારાદાદાનેપ્રગતિશીલમાણસતરીકેઉજવવામાંહુંખોટીહતી ? હુંમારા૨૦નાદાયકામાંહતીત્યારેહુંઆપ્રશ્નનાજવાબમાટેતૈયારહતી. મારાદાદાઅનેખરેખરદરેકજ્ઞાતિનાભારતનાઘણામુસ્લિમસમુદાયોબહુમતીવાદીદૃષ્ટિનોપ્રતિભાવઆપીરહ્યાહતા, તેસમજવામાંમનેવધુસમયલાગ્યો. કર્ણાટકમાંઆજેજેપ્રહસનચાલીરહ્યુંછેતેવૈશ્વિકઇસ્લામોફોબિયાનાથિયેટરમાંથીચોરીકરવામાંઆવ્યુંછે.

ભારતએકએવુંરાષ્ટ્રછેજેણેધર્મનિરપેક્ષતાનેહંમેશાહકારાત્મકબિનસાંપ્રદાયિકતાતરીકેવ્યાખ્યાયિતકરીછે – જ્યાંકાયદાસમક્ષતમામધર્મોસમાનછે, નકારાત્મકબિનસાંપ્રદાયિકતાનહીં – જેરાજ્યથીધર્મનેઅલગકરવાનીહિમાયતકરેછે. ભારતીયબંધારણઆબાબતોમાંવિશ્વાસઅનેવ્યક્તિગતપસંદગીનાઅધિકારનુંરક્ષણકરેછેતેએકમાત્રપરિબળછેજેરમતમાંહોવુંજોઈએ. શુંહિજાબપહેરવાથીભારતીયમુસ્લિમમહિલાનીવિદ્યાર્થીબનવાનીક્ષમતાપરઅસરપડેછે ? અમેજાણીએછીએકેઆવુંનથી. મહિલાઓનીહિજાબનીપસંદગીનીસરખામણીઅહીંકર્ણાટકમાંચૂંટાયેલાનેતાદ્વારાતાલિબાનીકરણસાથેકરવામાંઆવીહતી. વિડંબનાએછેકેજ્યારેઆરાજ્યજતાલિબાનનીનકલકરીરહ્યુંછેઅનેમહિલાઓનેતેમનાશિક્ષણનેમેળવવાથીરોકીરહ્યુંછે. શિક્ષણઅથવાવિશ્વાસનીઆદ્વિસંગીક્યાંથીઆવેછે ? આહુમલામાંઆગળકોણછે ? શુંતેહિજાબીશિક્ષકહશે ? દરેકવ્યક્તિનેતેમનામાટેમહત્ત્વપૂર્ણહોયતેકારણસરતેમનાકપડાંપસંદકરવાનોઅધિકારછે. કેટલાકમાટે, ધર્મતેકારણછે, અન્યલોકોમાટેતેકાર્યક્ષમતા, પરવડેતેવુંઅથવાઅન્યકંઈપણહોઈશકેછે. તેઓજેકુટુંબઅથવાસંસ્થાકીયજગ્યાધરાવેછેતેનોકોઈસભ્યતેમનેઆઅધિકારપાછોખેંચીલેવાનીધમકીઆપીશકેનહીં. જ્યારેકોઈવિદ્યાર્થીકેશિક્ષકસલવાર, પહેરવેશ, પાઘડી, સાધ્વીનીઆદત, તાવીજકેદોરાકેટિક્કાપહેરીનેકૉલેજમાંજાયછે, ત્યારેઆકૃત્યોનેબિનસાંપ્રદાયિકતાનાઅધિકારનોઉપયોગકરતાનાગરિકોતરીકેઓળખવામાંઆવેછે. તોપછીશામાટેમુસ્લિમસંસ્થાપાસેથીતેમનીબિનસાંપ્રદાયિકતાનેભૂંસીનાખવાનીઅપેક્ષારાખવામાંઆવેછે ?

‘એકરૂપતાસુનિશ્ચિતકરવામાટે’, આઉત્પાદિતવિવાદમાંથીસૌથીવધુફાયદોમેળવનારાભાજપનાનેતાઓઅનેઆચાર્યોકેજેઓતેમનાવિદ્યાર્થીઓમાંસર્જાતાઆઘાતનેઓળખવાનોઇન્કારકરેછે. એકરૂપતાનીઆદલીલપોતેજએકવિક્ષેપછે, આપણાસમાજનીસંસ્થાઓમાંરાજ્યનીનીતિતરીકેરંગભેદમાટેભાગ્યેજછૂપોપ્રવેશછે. શુંભજનઅનેશ્લોકોશાળાનીએસેમ્બલીમાંગાવામાંઆવતાનથી ? શુંશૈક્ષણિકસંસ્થાઓકોમ્પ્યુટરઅનેબસોઅનેલેબનાસાધનોપરઆયુધપૂજાકરતીનથી ? તેમછતાંફરીથી, મુસ્લિમોમાટેનિયમોઅલગછે. ભિન્નભિન્નનાગરિકોમાટેવિભિન્નસામાજિકકોડઅથવાકાયદાએરંગભેદનીવ્યાખ્યાછે. ભાજપનાધારાસભ્યનાઅંગતમંતવ્યો, આચાર્યના, વિસ્તારનાસંઘીઅથવાઉદારમતવાદીબધાશિક્ષણઅનેધર્મબંનેનાબંધારણીયરીતેસુરક્ષિતઅધિકારોનાપ્રકાશમાંસમાનરીતેઅપ્રસ્તુતછે.

એકસમુદાયતરીકેમુસ્લિમોપરલાંબાસમયથીમુખ્યપ્રવાહમાંપ્રવેશનકરવાનોઅનેશિક્ષણનાઆધુનિકપ્રોજેક્ટમાંભાગનલેવાનોઆરોપમૂકવામાંઆવ્યોછે. એવોઆક્ષેપકેજેજાતિનાજુલમનાઈતિહાસનેધ્યાનમાંલેતોનથી – ભારતમાંમોટાભાગનામુસ્લિમોપસમાંદાછે, જેનોઅર્થથાયછેકેમોટીબહુમતીશિક્ષણનોવારસોભોગવતીનથી. પરંતુતેપણએકઆરોપછેજેહવેસાચોનથી. મુસ્લિમોતેમનાબાળકોનેરેકોર્ડસંખ્યામાંઉચ્ચશિક્ષણમાટેમોકલીરહ્યાછે – ઉચ્ચશિક્ષણપરઅખિલભારતીયસર્વેક્ષણ૨૦૧૯-૨૦દર્શાવેછેકેઉચ્ચશિક્ષણમાંમુસ્લિમોનીનોંધણી૨૦૧૦-૧૧માં૨.૫૩%થીવધીને૨૦૧૯-૨૦માં૫.૪૫% થઈગઈછે. તોપછીજેસમુદાયનેવાસ્તવમાંવધુસંખ્યામાંમુખ્યપ્રવાહમાંજોડાવામાટેસક્રિયસમર્થનઅનેયોજનાઓનીજરૂરછેતેનાપરરાજ્યશામાટેવધુએકગેરબંધારણીયહુમલોકરવાનુંયોગ્યમાનેછે ?

આશાસનેસતતદર્શાવ્યુંછેકેબિનસાંપ્રદાયિકસંસ્થાનોસામનોકરતીવખતેતેસૌથીનાજુકહોયછે – બિનસાંપ્રદાયિકસંસ્થાજેજાહેરજગ્યાઓઅનેસંસાધનોનેમેળવેછે, વ્યક્તિગતઅધિકારોનોદાવોકરેછેઅનેશાસનસાથેઅસંમતછે. રાજ્યશક્તિ, સંસ્થાકીયપીઠબળઅનેતેમનેસમર્થનઆપવામાટેઅવિચારીહિંસકટોળાસાથે, આનાજુકબિનસાંપ્રદાયિકશરીરપર – શેરીમાં, વહેંચાયેલજગ્યાઓપર, આપણામાનસપરઅનંતહુમલાનોઆકારલેછે. આહુમલોનિઃશંકપણેમુસ્લિમશરીરપરસૌથીવધુલાદવામાંઆવેછે. ઉડુપીમાંઆમહિલાવિદ્યાર્થીઓનીજેમ, અથવામુસ્લિમોનીઆગેવાનીહેઠળઝ્રછછ-દ્ગઇઝ્રવિરોધસ્થળો, બીફનાવેપારમાંસામેલવિદ્યાર્થીઓ, બિદરમાંનાટકબનાવતાવિદ્યાર્થીઓ, હાસ્યકલાકારકેજેમનેમજાકકરવાબદલધરપકડકરવામાંઆવીકેતેણેક્યારેયતિરાડપાડીનહતીઅથવાતેક્રિકેટરકેજેનાપ્રદર્શનપરસવાલઉઠાવવામાંઆવેછે. પરંતુખરેખરયાદીઅનંતછે – શીખખેડૂત, ખ્રિસ્તીપાદરી, શૈક્ષણિક, પત્રકાર, વકીલ, હાસ્યકલાકાર, વગેરેવગેરે.

ઘણાલાંબાસમયસુધી, સૌથીહાંસિયામાંધકેલાઈગયેલાઅનેલઘુમતીઓએઆહુમલાસામેલડવાનોબોજથોડીકેકોઈમદદવગરલીધોછે. આબોજતેમનાએકલાપરનહોઈશકે. ફ્રન્ટલાઈનપરનાલોકોથાકીગયાછેઅનેતેમનેચાલુરાખવામાટેરાહતઅનેસંસાધનોનીજરૂરછે. જ્ઞાતિવિશેષાધિકૃતહિન્દુઓતમેતમારાઘરમાંઆરામથીઆવાંચીરહ્યાહોવાનીસંભાવનાછે, તમેજેઓઆરાષ્ટ્રનીસંભવિતતાવાળાબહુવચનમાંમાનતાહોવ – તોતમેથઈશકેતેરીતેજોડાઓ. તમારાતાબાહેઠળનીતમામઅનેદરેકજગ્યામાંપગલાંલો – તમારાઘરમાં, તમારીસંસ્થાકીયજગ્યાઓમાંઆનાજુકશાસનનાઅનુયાયીઓનોસામનોકરો, ચૂંટાયેલાપ્રતિનિધિઓનેપત્રોલખો, જાહેરજગ્યાઓપરશાંતિપૂર્ણવિરોધકરો, તમારાઘરઅનેતમારાસંબંધોમાંતફાવતનેઆમંત્રિતકરો, જાતિઅનેવિશ્વાસનીસીમાઓનોભંગકરો. આહવેકવાયતનથી. ઘણીથાકેલીલઘુમતીઅનેહાંસિયામાંધકેલાઈગયેલાશરીર – સંસાધનો, અધિકારો, ગૌરવઅનેજીવનમાટેઘણુંબધુંજોખમમાંછે. તમેહવેતેમનીદુર્દશાનેઅવગણીશકોતેમનથી.

નિશાઅબ્દુલ્લાબેંગલુરૂસ્થિતએકકલાકારઅનેશિક્ષકછે. અભિવ્યક્તઅભિપ્રાયોલેખકનાપોતાનાછે.      (ધન્યૂઝમિનિટ.કોમ)

કરન્ટટોપિક

– નિશાઅબ્દુલ્લા

About author

Articles

"VOICE OF TRUE JOURNALISM"
Related posts
MuslimReligion

હઝરત ઇમામઅબુ હનીફા રહ.(ઈસ.૬૯૯-૭૬૭) (લેખાંક-૨)

ઇમામ અબુ હનીફા રહ.એ ઉસુલે તેહિ્‌કક…
Read more
MuslimMuslim Freedom FightersReligion

ભારતની આઝાદીમાં ભવ્ય યોગદાન આપનારા એવા મુસ્લિમ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ અને બહાદુર મહિલાઓ, જેમના ઈતિહાસને આજે ભૂંસી નાખવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે

મોહમ્મદ અબ્દુર રહીમાન દેશની આઝાદીના…
Read more
MuslimReligion

ભારતની આઝાદીમાં ભવ્ય યોગદાન આપનારા એવા મુસ્લિમ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ અને બહાદુર મહિલાઓ, જેમના ઈતિહાસને આજે ભૂંસી નાખવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે

મૌલાના મઝહરૂલ હક દેશની આઝાદીના…
Read more
Newsletter
Become a Trendsetter

Sign up for Davenport’s Daily Digest and get the best of Davenport, tailored for you.